ÇÖPLÜK

                    

1.  İÇERİK (YAZARIN TANIMI)

Andy Mulligan 

       Yazar Andy Mulligan Güney Londra’da büyüdü ve Oxford Üniversitesinde eğitim gördü. On yıl boyunca tiyatro yönetmenliğiyle uğraştıktan sonra, Asya’ya yaptığı yolculukların ardından öğretmen olmaya karar verdi. İngiltere, Hindistan, Brezilya ve Filipinler’de İngilizce ve drama öğretmenliği yaptı. Deneyimli bir öğretmen olan yazar, sınırsız hayal gücü ve mizah yeteneğiyle İngiliz Gençlik Edebiyatı’nın sıra dışı kalemlerinden sayılıyor. “Yaşam Tehlikelidir” ve “Okula Dönüş” dizisiyle 2011 Guardian Çocuk Edebiyatı Ödülü’ne değer görüldü. Vaktinin bir kısmını Londra’da bir kısmını Manila’da geçirmektedir.

               

2. İÇERİK (GÖRSEL)

1.  Kitap beş bölümden oluşmaktadır.

2.  Her bölüm kendi içinde alt bölümlerden oluşmaktadır. Her bir alt bölüm farklı kahramanlar tarafından anlatılmaktadır. Bazı bölümleri kahramanlar ortak anlatmıştır.

3.  Yazar kitabın bazı bölümlerinde ve İncil’de kitabın sonunda “Ek” kısmında olmak üzere çeşitli mektuplara yer vermiştir.

4.  Bazı bölümlerde yer verilen bu mektuplarda geçen sayısal verilerin yer aldığı şifreler kullanılmış.

5.  Kitapta geçen kahramanlardan Başkan Yardımcısı Senatör Regis Zapanta’yla ilgili haberlere farklı gazeteler kullanılarak yer verilmiştir.

3.  İÇERİK (ALINTILAR)

             

1)   ”…Sanırım sabrı taştı.” “Neden sabrı taşmıştı?” diye sordum. Yaşlı adam durakladı. “Kimse sonsuza kadar bekleyemez. Onlarsa bizi sonsuza dek beklettiler. Sonsuza dek kapıları çalıp duracaktık. José sabrını, hırsını yitirdi ve okuldan ayrıldı.”  (syf: 130)

2)   “…Sevgili torununuz José Angelico olarak sizi, eşinizi, çok sayıdaki evladınızı ve onlarla paylaştığım tüm anıları kalbimin baş köşesinde taşıdığımı, sizin yol gösterici ışığınız altında büyüdüğüm için kendimi çok şanslı saydığımı bilmenizi isterim.”  (syf: 132)

3)   “…En sonunda da, gündüzleri belirli saatler çalışan ve nerede yardıma ihtiyaç varsa o işi yapanlara verilen “yurt ablalığı” unvanını aldım. Âşık olmuştum. Bana bakan gözlere, o gülümsemelere âşık oldum. Sanırım gönüllü çalışmak dünyanın en büyüleyici işi ve ben daha önce hiç böyle bir şey yapmamıştım.”  (syf: 80)

4)   “…Kendime soruyorum: Ne öğrendin Olivia? Behala çöplüğü sana ne öğretti ve seni nasıl değiştirdi? Galiba bana herhangi bir üniversitenin öğretebileceğinden fazlasını öğretti. Dünyanın para etrafında döndüğünü öğrendim. Değerler, erdemler var tabii; ilişkiler, güven, aşk … ve tüm bunlar çok önemli. Fakat ne yazık ki para daha önemli ve tıpkı çok değerli su damlacıkları gibi damlıyor. Bazıları kana kana içiyor, bazılarıysa susuz kalıyor.”   (syf: 137)

5)    “…Marco acı bir çığlık atıp arkaya doğru yuvarlandı; artık beni yakalamaya çalışmıyordu. Sanırım gözünü çıkarmıştım. Biliyor musunuz, umarım çıkarmışımdır. Umarım şimdi tek gözlü bir gardiyandır ve herkese başından geçenleri anlatıyordur: Küçük bir oğlanla anlaşma yaptıktan sonra ona ihanet etmeyi denediğini, oğlanın da dönüp onun gözünü çıkardığını… Umarım o kaypak suratı boydan boya yarılmıştır. Alçak bir haine benden hediye.”  (syf: 153)

6)     “…Pencerelerini açıp, gittikçe yükselen güneşin gözümüzü almasına izin vererek çalan şarkılara daha da yüksek sesle eşlik etmeye koyulduk. Tamam, her şey bitmemişti, hatta belki yeni başlıyordu. Ama sonuçta bir gün daha hayatta kalmayı başarmıştık ve şarkı söylemeye değerdi doğrusu! ” (syf: 168)

7)   “…Gardo da yanımıza geldi ve güçlü kollarıyla bize yardım etmeye başladı. Bu sıralar rüzgâr daha da kuvvetlenmişti, paletin koluna nasıl sıkı tutunuyorduk görmeliydiniz! Bir kasırgaydı bu… Para kasırgası. O gün o paletin tepesinden aşağıya yaklaşık beş buçuk milyon dolar fırlattık ve o deli rüzgâr da bu parayı bizim büyük, güzel ve berbat Behala’mızın en ücra köşelerine taşıdı.”  (syf: 202)

8)   “…Yetişmemiz gereken bir tren var,” dedi… ve biz de gidip o trene yetiştik.” (syf: 203)

9)   “…Senatör Zapanta bir milletin ilerleyişini durdurdu. Ülkemizin gelişmesini engelledi. Daha da kötüsü, diğer ülkelerin bize yardım etmemeleri için bir mazeret sundu onlara. Çaldığı milyonların yanında, gelecek kaç milyona engel oldu kim bilir? Ama en korkuncu, çalmanın yükselmek, fakirlerin sırtına basarak yükselmenin de doğa kanunu olduğuna diğer politikacıları, kolluk kuvvetlerini, memurları, öğretmenleri, tezgâhtarları, komşuları inandırması oldu. Şimdi fakirler bile buna inanıyor ve ülkece yoksul kalışımızın sebebi bu.”  (syf: 207)

10)  “…Pia, beklemekten yoruldum. Matta İncil’inde, “Kapıyı çalın, size açılacaktır,” der. Bu söz Tanrı için geçerli olabilir, ama insanlar için değil. O kapıda ne kilitler, ne zincirler gördüm bilsen… Ne mühürler… Bizim ömrümüz boyunca kapalı kalacak kızım.”  (syf:207)

 

        

4. İÇERİK (ÖZGÜNLÜĞÜ)

Çöplük kitabı, şehrin çöplerinin toplandığı Behala çöplüğünde yaşayan ve çöp toplayarak geçinen üç çocuğun başından geçen maceraları anlatıyor. Kitabın baş kahramanlarından Raphael’in çöp karıştırırken bir çantayı bulması ve bunu önce kitabın diğer kahramanlarından Gardo’yla ve olayların seyrine göre sonrasında “Sıçan” ismini taktıkları diğer bir başkahraman olan Jun-Jun adlı çocukla paylaşması olayları başlatır. Buldukları çantanın onları, ipuçlarıyla bir mektuba götürmesi ve sonrasında José Angelico’nun başından geçenleri ve ülkenin parasını çalarak haksız birikim yapan Başkan Yardımcısı’na karşı bir mücadeleye yönlendirir. Bu mücadeleyi verirken birçok riski göze alarak, kaçarak, evsiz kalarak sonuca planlarıyla ulaşırlar.